Mười năm gắn bó với nghề bốc mộ, ông Nguyễn Văn Dân cho rằng công việc này không cho phép làm ẩu, mọi thao tác đều phải chính xác tuyệt đối để ‘toại ý’ cả người sống lẫn người đã khuất.
Theo báo Dân trí, mười năm qua, ông Nguyễn Văn Dân (SN 1968, xã Vạn Phú, tỉnh Thái Nguyên) âm thầm theo đuổi nghề bốc mộ – công việc mà nhiều người chỉ nghe tên đã e dè. Với ông, đây không chỉ là một nghề mưu sinh mà còn là việc cần sự cẩn trọng và cái tâm đặt lên hàng đầu.
Ông Dân đến với nghề hoàn toàn do cơ duyên. Trong một lần đi bốc mộ giúp người thân, sự tỉ mỉ, thao tác nhanh gọn và thái độ bình tĩnh của ông khiến những người có mặt chú ý. Suốt quá trình làm việc, ông không hề run tay. Sau lần đó, người quen giới thiệu thêm gia chủ khác, rồi ông gắn bó với nghề lúc nào không hay.
Những ngày đầu theo nghề không hề nhẹ nhàng. Không có đội nhóm, không người hỗ trợ, ông Dân tự mình đảm nhận toàn bộ công đoạn từ đào huyệt, bốc mộ, rửa xương đến sắp xếp hài cốt. Có thời điểm, ông một mình bốc liền ba ngôi mộ trong một đêm ở làng bên.
“Tôi muốn tìm người làm cùng nhưng ai cũng sợ nên suốt mấy năm ròng chỉ làm một mình. Công việc lại làm vào đêm hôm nên cũng có lúc gợn gợn”, ông nói. Sau này, ông mới rủ thêm được hai người “hợp vía” cùng làm, song những ca khó hoặc việc nặng, ông vẫn chủ động nhận phần mình.
Theo ông Dân, cuối năm là thời điểm cao điểm của nghề bốc mộ. Có tháng, ông tham gia bốc hơn 30 ngôi mộ, nhiều ngày làm liên tục 4–5 ca xuyên đêm. Không ít gia đình chọn cùng khung giờ, đội của ông phải chia nhau thực hiện để kịp thời gian đã định.
Nguyên tắc đầu tiên được ông nhấn mạnh là giờ giấc. Gia chủ chọn ngày, giờ tốt, dù nửa đêm hay rạng sáng, người làm nghề buộc phải có mặt đúng thời điểm. “Đó là nghi thức với người đã khuất và cũng là sự tôn trọng với gia chủ. Công việc này có một phần tâm linh nên sai giờ là không được”, ông nói.
Quy tắc thứ hai là trình tự nhặt và sắp xếp hài cốt. Theo ông Dân, xương phải được nhặt lần lượt từ trên xuống dưới: đầu, cổ, vai, tay, sườn, sống lưng, hông, đùi, chân. Xương sườn phải xếp đúng cặp, đúng bên; các mẩu xương nhỏ cũng không được bỏ sót.
Nguyên tắc thứ ba liên quan đến tư thế sắp xếp hài cốt trong tiểu, thường gọi là “đầu gối vượt mang tai”. Theo quan niệm dân gian, xương gối phải cao hơn mang tai, còn xương đùi đặt thấp hơn. “Đây là điều cha ông truyền lại, phải làm đúng thì gia đình mới an tâm”, ông cho hay.
Trước khi xếp vào tiểu, ông Dân thường rửa hài cốt bằng nước gừng, sả và hoa hồi để làm sạch và giảm mùi. Sau đó, hài cốt được bọc giấy, vải khâm, đặt vào tiểu rồi cho vào quách để bàn giao cho gia đình an táng tại nơi mới.
Trong quá trình làm nghề, ông Dân từng đi bốc mộ ở nhiều địa phương khác nhau. Mỗi vùng có phong tục riêng, người làm nghề phải tìm hiểu kỹ. Tại một số khu vực đồng bào dân tộc ở xã Phú Thịnh, trình tự bốc mộ được thực hiện từ chân lên đầu, xương đầu lấy sau cùng và đặt trên đỉnh chum.
“Đến đâu thì phải theo lệ ở đó nên làm nghề này cũng phải chịu khó lắng nghe, học hỏi”, ông chia sẻ.
Với ông Dân, điều quan trọng nhất là không bỏ dở công việc. Dù gặp ca khó, ông vẫn kiên nhẫn làm đến cùng. “Nghề làm phúc mà, bỏ dở dang thì mang tội”, ông nói. Thu nhập mỗi ca chỉ vài triệu đồng, chia cho cả đội, nhưng với ông, giá trị lớn nhất của nghề vẫn là cái tâm và sự an lòng cho cả người sống lẫn người đã khuất.
Nguồn; https://www.techz.vn/210-1225-5-10-nam-lam-nghe-boc-mo-nguoi-dan-ong-xu-che-he-lo-nhung-nguyen-tac-bat-di-bat-dich-ylt671970.html
